ប្រវត្តិ សម្តេច ប៉ែន នុត
សម្តេច ប៉ែន នុត គឺជាអ្នកនយោបាយមានឈ្មោះបោះសំឡេងម្នាក់។ លោកគឺជាឥស្សរជនម្នាក់របស់ប្រទេសកម្ពុជា គឺជារដ្ឋមន្ត្រី, ចៅហ្វាយខែត្រ, អភិបាលរាជធានី និងបានក្លាយជានាយករដ្ឋមន្ត្រីអស់រយៈពេលជាច្រើនដង រួមទាំងនៅក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យផងដែរ។
១.ប្រវត្តិ
នាម និង គោត្តនាម ៖ ប៉ែន នុត [អានថា៖ ប៉ែន-នុត]
សញ្ជាតិ ៖ ខ្មែរ
ថ្ងៃ ខែ ឆ្នាំ កំនើត ៖ ១៥ ខែមេសា ១៩០៨ (ឯកសារខ្លះថា ឆ្នាំ១៩១០)។
ទីកន្លែងកំនើត ៖ ក្រុងភ្នំពេញ។
ប៉ែន នុត ក្នុងគ្រួសារមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ម្នាក់។
បិតានាម ប៉ែន និងមាតានាម លាភ។
២.ជីវិតអាពាហ៍ពិពាហ៍
ឯកឧត្ដម ប៉ែន នុត បានរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ និងមានបុត្រចំនួន៤នាក់។
៣.ការសិក្សា
កុមារ ប៉ែន នុត បានចូលសិក្សានៅសាលាបឋមសិក្សាខ្មែរបារាំង នាឆ្នាំ១៩១៨ រួចបន្តការសិក្សានៅសាលារដ្ឋបាលបារាំងក្រុងភ្នំពេញ។
ឆ្នាំ១៩២៩ លោកបានបញ្ចប់ការសិក្សាដោយទទួលបានចំណាត់ថ្នាក់លេខ៥ និងបានកាន់តំណែងជារដ្ឋបាលជាន់ខ្ពស់នៅឆ្នាំ១៩៣៥
នាខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៣៨ លោកបានទៅបន្តការបណ្ដុះបណ្ដាលនៅទីក្រុងប៉ារីស, នាក្រសួងអាណានិគម ដើម្បីបញ្ចប់ការបណ្ដុះបណ្ដាលនេះ។
៤.ការចូលបម្រើរាជការ
បន្ទាប់ពីសង្គ្រាមលោកលើកទី២កើតឡើង នាខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៣៩ លោកបានវិលត្រឡប់មកតំណែងរដ្ឋបាលនៅប្រទេសកម្ពុជាវិញ ដោយធ្វើជាចៅហ្វាយខេត្តរងខេត្តកណ្ដាល ដោយមានលោក អ៊ឹង ហ៊ី ជាចៅហ្វាយខេត្ត។
នៅចុងឆ្នាំ១៩៤០ លោកត្រូវបានតែងតាំងជាប្រធានបុគ្គលិក ក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់លោក អ៊ឹង ហ៊ី ដែលបានក្លាយជានាយករដ្ឋមន្ត្រី និងរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ និងកិច្ចការសាសនា។
នៅក្នុងរដ្ឋការព្រះមហាក្ស័ត្រិយ៍ នរោត្ដម សីហនុ នៅខែមេសា ឆ្នាំ ១៩៤១ លោកនៅបន្តជាប្រធានបុគ្គលិក តែលោក អ៊ឹង ហ៊ី បានក្លាយជារដ្ឋមន្ត្រីហិរញ្ញវត្ថុ, វប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ នៃព្រះបរមរាជវាំង។
នៅថ្ងៃទី០៩ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩៤៥ នៅពេលជប៉ុនបានរំលំរដ្ឋបាលអាណានិគម លោក អ៊ឹង ហ៊ី បានក្លាយជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុ ក្រោមការដឹកនាំរបស់ នរោត្ដម សីហនុ និងលោក ប៉ែន នុត បានក្លាយជាអនុរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងនេះ រួចបានក្លាយជារដ្ឋមន្ត្រីបន្ទាប់ពី លោក សឺង ង៉ុក ថាញ់ បានក្លាយជានាយករដ្ឋមន្ត្រី នាថ្ងៃទី១៤ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៤៥។
ថ្ងៃទី១៦ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៤៥ លោកត្រូវបានតែងតាំងជាចៅហ្វាយខេត្តកំពង់ចាម។
ថ្ងៃទី១១ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩៤៦ លោកត្រឡប់មកក្រុងភ្នំពេញវិញ នឹងត្រូវបានតែងតាំងជាអភិបាលក្រុងនេះ នាថ្ងៃទី១៥ ខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៤៦។
លោកក៏បានធ្វើជានាយករដ្ឋមន្ត្រីពីថ្ងៃទី១៥ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៤៨ ដល់ ថ្ងៃទី១៥ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៤៩។
ថ្ងៃទី២១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៤៨ លោកបានក្លាយជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋមន្ត្រី និងរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ និងព័ត៌មាន ហើយលោកបានលាលែងនាថ្ងៃទី១១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ១៩៤៩។
ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៥០ លោកបានធ្វើជាទីប្រឹក្សាព្រះមហាក្ស័ត្រិយ៍ ដោយមានតំណែងស្មើនឹងរដ្ឋមន្ត្រី។
លោកត្រូវបានតែងតាំងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិនាថ្ងៃទី០៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៥០។
នៅថ្ងៃទី២៤ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៥៣ ក្នុងរយៈពេលការទាមទារឯករាជ្យរបស់សម្ដេចព្រះ នរោត្ដម សីហនុ លោក ប៉ែន នុត ត្រូវបានតែងតាំងជានាយករដ្ឋមន្ត្រី និងមេបញ្ជាការកងភូមិន្ទខ្មែរ មុនពេលដែលលោកនិរទេសទៅប្រទេសសៀម។
នៅក្នុងសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម លោកជាអ្នកនយោបាយដ៏មានឈ្មោះម្នាក់ និងបានធ្វើជានាយករដ្ឋមន្ត្រីជាច្រើនដង, ១៨ មេសា ១៩៥៤ ដល់ ២៦ មករា ១៩៥៥ និងពី ១៧ មករា ១៩៥៨ ដល់ ២៤ មេសា ១៩៥៨។
នាខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៥៨ លោកបានក្លាយជាឯកអគ្គរាជទូត ប្រចាំទីក្រុងប៉ារីស រហូតដល់ខែមករា ឆ្នាំ១៩៦១ នៅពេលដែលលោកត្រឡប់មកវិញ ក្លាយជានាយករដ្ឋមន្ត្រីពីថ្ងៃទី២៨ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៦១ ដល់ ថ្ងៃទី១៧ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៩៦១។
លោកបានក្លាយជានាយករដ្ឋមន្ត្រីជាលើកទី៦ ពីថ្ងៃទី៣១ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៦៨ ដល់ ថ្ងៃទី១៤ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៦៩។
បន្ទាប់ពីរដ្ឋប្រហារឆ្នាំ១៩៧០ លោកបានចូលរួមជាមួយសម្ដេច នរោត្ដម សីហនុ។
បន្ទាប់ពីខ្មែរក្រហមឡើងកាន់អំណាចនាឆ្នាំ១៩៧៥ លោកបានកាន់តំណែងចុងក្រោយរបស់លោកជានាយករដ្ឋមន្ត្រី រហូតដល់ថ្ងៃទី០៤ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៦ តែលោកមិនមានអំណាចអ្វីទេ តែត្រូវបានដាក់ឲ្យជាប់ឃុំឃាំងក្នុងផ្ទះ បន្ទាប់ពីថ្ងៃរំដោះលោកបានត្រឡប់ទៅប្រទេសចិនវិញ។
៥.គ្រឿងឥស្សរិយយស
លោកបានទទួលងារជា «សម្ដេច»។
៦.មរណភាព
លោកបានធ្វើអន្តប្រវេសន៍ទៅប្រទេសបារាំង ដោយដំបូងទៅ Champs-sur-Marne និងបន្ទាប់មកទៅ Châtenay-Malabry ដោយទទួលបានឋានៈជនភៀសខ្លួន កាលពីថ្ងៃទី០៦ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩៨១ និងបានទទួលមរណភាពនាថ្ងៃទី១៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៨៥។
ប្រភព៖ WIKIPEDIA
សម្តេច ប៉ែន នុត |
នាម និង គោត្តនាម ៖ ប៉ែន នុត [អានថា៖ ប៉ែន-នុត]
សញ្ជាតិ ៖ ខ្មែរ
ថ្ងៃ ខែ ឆ្នាំ កំនើត ៖ ១៥ ខែមេសា ១៩០៨ (ឯកសារខ្លះថា ឆ្នាំ១៩១០)។
ទីកន្លែងកំនើត ៖ ក្រុងភ្នំពេញ។
ប៉ែន នុត ក្នុងគ្រួសារមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ម្នាក់។
បិតានាម ប៉ែន និងមាតានាម លាភ។
២.ជីវិតអាពាហ៍ពិពាហ៍
ឯកឧត្ដម ប៉ែន នុត បានរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ និងមានបុត្រចំនួន៤នាក់។
៣.ការសិក្សា
កុមារ ប៉ែន នុត បានចូលសិក្សានៅសាលាបឋមសិក្សាខ្មែរបារាំង នាឆ្នាំ១៩១៨ រួចបន្តការសិក្សានៅសាលារដ្ឋបាលបារាំងក្រុងភ្នំពេញ។
ឆ្នាំ១៩២៩ លោកបានបញ្ចប់ការសិក្សាដោយទទួលបានចំណាត់ថ្នាក់លេខ៥ និងបានកាន់តំណែងជារដ្ឋបាលជាន់ខ្ពស់នៅឆ្នាំ១៩៣៥
នាខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៣៨ លោកបានទៅបន្តការបណ្ដុះបណ្ដាលនៅទីក្រុងប៉ារីស, នាក្រសួងអាណានិគម ដើម្បីបញ្ចប់ការបណ្ដុះបណ្ដាលនេះ។
៤.ការចូលបម្រើរាជការ
បន្ទាប់ពីសង្គ្រាមលោកលើកទី២កើតឡើង នាខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៣៩ លោកបានវិលត្រឡប់មកតំណែងរដ្ឋបាលនៅប្រទេសកម្ពុជាវិញ ដោយធ្វើជាចៅហ្វាយខេត្តរងខេត្តកណ្ដាល ដោយមានលោក អ៊ឹង ហ៊ី ជាចៅហ្វាយខេត្ត។
នៅចុងឆ្នាំ១៩៤០ លោកត្រូវបានតែងតាំងជាប្រធានបុគ្គលិក ក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់លោក អ៊ឹង ហ៊ី ដែលបានក្លាយជានាយករដ្ឋមន្ត្រី និងរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ និងកិច្ចការសាសនា។
នៅក្នុងរដ្ឋការព្រះមហាក្ស័ត្រិយ៍ នរោត្ដម សីហនុ នៅខែមេសា ឆ្នាំ ១៩៤១ លោកនៅបន្តជាប្រធានបុគ្គលិក តែលោក អ៊ឹង ហ៊ី បានក្លាយជារដ្ឋមន្ត្រីហិរញ្ញវត្ថុ, វប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ នៃព្រះបរមរាជវាំង។
នៅថ្ងៃទី០៩ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩៤៥ នៅពេលជប៉ុនបានរំលំរដ្ឋបាលអាណានិគម លោក អ៊ឹង ហ៊ី បានក្លាយជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុ ក្រោមការដឹកនាំរបស់ នរោត្ដម សីហនុ និងលោក ប៉ែន នុត បានក្លាយជាអនុរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងនេះ រួចបានក្លាយជារដ្ឋមន្ត្រីបន្ទាប់ពី លោក សឺង ង៉ុក ថាញ់ បានក្លាយជានាយករដ្ឋមន្ត្រី នាថ្ងៃទី១៤ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៤៥។
ថ្ងៃទី១៦ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៤៥ លោកត្រូវបានតែងតាំងជាចៅហ្វាយខេត្តកំពង់ចាម។
ថ្ងៃទី១១ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩៤៦ លោកត្រឡប់មកក្រុងភ្នំពេញវិញ នឹងត្រូវបានតែងតាំងជាអភិបាលក្រុងនេះ នាថ្ងៃទី១៥ ខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៤៦។
លោកក៏បានធ្វើជានាយករដ្ឋមន្ត្រីពីថ្ងៃទី១៥ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៤៨ ដល់ ថ្ងៃទី១៥ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៤៩។
ថ្ងៃទី២១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៤៨ លោកបានក្លាយជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋមន្ត្រី និងរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ និងព័ត៌មាន ហើយលោកបានលាលែងនាថ្ងៃទី១១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ១៩៤៩។
ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៥០ លោកបានធ្វើជាទីប្រឹក្សាព្រះមហាក្ស័ត្រិយ៍ ដោយមានតំណែងស្មើនឹងរដ្ឋមន្ត្រី។
លោកត្រូវបានតែងតាំងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិនាថ្ងៃទី០៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៥០។
នៅថ្ងៃទី២៤ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៥៣ ក្នុងរយៈពេលការទាមទារឯករាជ្យរបស់សម្ដេចព្រះ នរោត្ដម សីហនុ លោក ប៉ែន នុត ត្រូវបានតែងតាំងជានាយករដ្ឋមន្ត្រី និងមេបញ្ជាការកងភូមិន្ទខ្មែរ មុនពេលដែលលោកនិរទេសទៅប្រទេសសៀម។
នៅក្នុងសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម លោកជាអ្នកនយោបាយដ៏មានឈ្មោះម្នាក់ និងបានធ្វើជានាយករដ្ឋមន្ត្រីជាច្រើនដង, ១៨ មេសា ១៩៥៤ ដល់ ២៦ មករា ១៩៥៥ និងពី ១៧ មករា ១៩៥៨ ដល់ ២៤ មេសា ១៩៥៨។
នាខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៥៨ លោកបានក្លាយជាឯកអគ្គរាជទូត ប្រចាំទីក្រុងប៉ារីស រហូតដល់ខែមករា ឆ្នាំ១៩៦១ នៅពេលដែលលោកត្រឡប់មកវិញ ក្លាយជានាយករដ្ឋមន្ត្រីពីថ្ងៃទី២៨ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៦១ ដល់ ថ្ងៃទី១៧ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៩៦១។
លោកបានក្លាយជានាយករដ្ឋមន្ត្រីជាលើកទី៦ ពីថ្ងៃទី៣១ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៦៨ ដល់ ថ្ងៃទី១៤ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៦៩។
បន្ទាប់ពីរដ្ឋប្រហារឆ្នាំ១៩៧០ លោកបានចូលរួមជាមួយសម្ដេច នរោត្ដម សីហនុ។
បន្ទាប់ពីខ្មែរក្រហមឡើងកាន់អំណាចនាឆ្នាំ១៩៧៥ លោកបានកាន់តំណែងចុងក្រោយរបស់លោកជានាយករដ្ឋមន្ត្រី រហូតដល់ថ្ងៃទី០៤ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៦ តែលោកមិនមានអំណាចអ្វីទេ តែត្រូវបានដាក់ឲ្យជាប់ឃុំឃាំងក្នុងផ្ទះ បន្ទាប់ពីថ្ងៃរំដោះលោកបានត្រឡប់ទៅប្រទេសចិនវិញ។
៥.គ្រឿងឥស្សរិយយស
លោកបានទទួលងារជា «សម្ដេច»។
៦.មរណភាព
លោកបានធ្វើអន្តប្រវេសន៍ទៅប្រទេសបារាំង ដោយដំបូងទៅ Champs-sur-Marne និងបន្ទាប់មកទៅ Châtenay-Malabry ដោយទទួលបានឋានៈជនភៀសខ្លួន កាលពីថ្ងៃទី០៦ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩៨១ និងបានទទួលមរណភាពនាថ្ងៃទី១៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៨៥។
ប្រភព៖ WIKIPEDIA